Opryszczka u dzieci: kiedy jest groźna i jak ją skutecznie leczyć?

Opryszczka to choroba wirusowa, którą często nabywa się już w dzieciństwie. Według szacunkowych danych około 30-60% dzieci poniżej 10. roku życia jest narażonych na zakażenie. ⁽¹⁾ Czasami do infekcji dochodzi już w trakcie życia płodowego lub podczas porodu, jeśli chora jest matka. Czy istnieją sposoby na skuteczną obronę przed wirusem?

Opryszczka - jakie są jej przyczyny

Opryszka (inaczej „febra” lub „zimno”) jest chorobą zakaźną. Wywołuje ją Herpes simplex virus (czyli HSV) i wyróżniamy jego dwa typu:

• HSV-1, przyczyniający się do wystąpienia objawów głównie w obrębie jamy ustnej oraz spojówek; przenosi się drogą kropelkową i kontaktową, czyli poprzez kichanie, mówienie do kogoś z bliskiej odległości, jedzenie tymi samymi sztućcami, dotykanie zmian skórnych,

• HSV-2, który powoduje zakażenia w obrębie narządów płciowych.⁽²⁾

Wirus opryszczki u dzieci najczęściej występuje w postaci HSV-1. Po wniknięciu do organizmu pozostaje w uśpieniu, jednak u niektórych może się czasowo uaktywniać. Zazwyczaj choroba ma łagodny przebieg. Istotny problem pojawia się głównie wówczas, jeśli dotyczy noworodków, niemowląt, osób w podeszłym wieku lub o obniżonej odporności. ⁽²⁾

Wirus opryszczki u dzieci - objawy

„Zimno” u małego dziecka najczęściej pojawia się w okolicach warg, jamy ustnej i nosa. Pierwszym etapem jest swędzenie i zaczerwienienie, następnie pojawiają się niewielkie pęcherzyki z płynem surowiczym. Chore miejsce jest bolesne, jednak po kilku dniach pęcherzyki zamieniają się w strupki i zmiany samoistnie się goją. Zazwyczaj po około 8-10 dniach dochodzi do wyleczenia. Jakie czynniki przyczyniają się do wystąpienia objawów? Zazwyczaj dzieje się tak w okresie obniżenia odporności, podczas przeziębienia, ponadto winny bywa stres, przemęczenie, urazy (np. w wyniku zabiegu dentystycznego), często także dochodzi do ujawnienia się opryszczki latem lub zimą, gdyż na aktywację wirusa mają wpływ wysokie lub niskie temperatury. ⁽¹⁾

Opryszczka na ustach u dzieci - jak leczyć?

Kiedy pojawia się opryszka wargowa u dzieci (lub inna postać choroby), jej całkowite wyleczenie niestety nie jest możliwe. Istnieją jednak sposoby na złagodzenie przykrych objawów i przyspieszenie gojenia. Pomóc mogą także chłodne okłady oraz unikanie podawania dziecku pokarmów i napojów, które działają drażniąco na zmiany, np. soków cytrusowych lub pomidorowych.

W przypadku pierwszego wystąpienia opryszczki u dziecka musisz zgłosić się z nim do lekarza. Na zmiany stosowane są miejscowe leki przeciwwirusowe, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się wirusa. Koniecznie udaj się z dzieckiem do specjalisty także w sytuacji, gdy:

• objawy opryszczki wystąpiły u noworodka lub niemowlęcia,
• zaczerwienienie i pęcherzyki wystąpiły w okolicach oczu,
• opryszczce towarzyszą inne objawy: złe samopoczucie, zawroty głowy, gorączka, dreszcze,
• zmiany nie zagoją się samoistnie w ciągu 10 dni,
• jeśli skóra wokół wykwitu jest zaczerwieniona, opuchnięta, bolesna, gorąca,
• gdy zauważyłaś częstą opryszczkę u dziecka - w przypadku, gdy wirus uaktywnił się po raz piąty lub szósty, specjalista może zdecydować o ogólnym leczeniu przeciwwirusowym,
• jeśli u malucha występują odporne na leczenie infekcje lub przewlekła choroba skórna, np. egzema.⁽³⁾

W powyższych przypadkach opryszczka może być niebezpieczna i skutkować powikłaniami, dlatego nie ignoruj problemu.

Wizyta u lekarza jest także konieczna w przypadku kobiet ciężarnych, które zauważyły u siebie objawy opryszczki.

Ponadto ważne jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusa. Maluch nie powinien dotykać ani drapać zmian, dzielić z innymi sztućców, napojów, posiłków, ręczników lub innych rzeczy osobistych. W ten sposób można przynajmniej częściowo zredukować ryzyko przeniesienia zakażenia na inne dzieci i domowników.

1. Gajos A. Opryszczka – Herpes simplex.http://www.aptekamedia.pl/files/UserFiles/file/2014/09/opryszczka.pdf Sesja z dnia: 1.08.2017

2. Milewska-Bobula B, Lipka B. Opryszczka u dzieci. https://pediatria.mp.pl/choroby/chorobyzakazne/67593,opryszczka-u-dzieci Sesja z dnia: 1.08.2017

3. Cold Sores in Children: About the Herpes Simplex Virus. https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/skin/Pages/Herpes-Simplex-Virus-Cold-Sores.aspx Sesja z dina: 1.08.2017

Autor: Ewa Skuta