Próchnica u dzieci - sposoby zapobiegania

Jako troskliwa mama z pewnością chcesz zapewnić dziecku wszystko, co najlepsze. Dlatego już od wczesnego dzieciństwa powinnaś zadbać o zdrowie jego jamy ustnej. Początki próchnicy u dzieci mogą pojawić się już w okresie niemowlęctwa, a o chorobie tej mówi się już nawet jako problemie społecznym. Co jesteś w stanie zrobić, żeby jej zapobiec?

Początki próchnicy - jakie są ich powody?

Dane dotyczące próchnicy nie pozostawiają złudzeń, że problem jest bardzo rozpowszechniony. Ma ją co drugie dziecko w wieku do 3 lat, mimo iż istnieją skuteczne sposoby jej zapobiegania.⁽¹⁾ Jakie są przyczyny próchnicy? Choroba ta może wynikać z wielu czynników, jednak przede wszystkim jej powodem jest obecność w jamie ustnej bakterii (np. Streptococcus mutans), które rozkładają cukry obecne w produktach żywnościowych i wytwarzają kwasy stopniowo niszczące szkliwo. Im więcej cukrów prostych w diecie, które są dla nich pożywką, tym ryzyko próchnicy wzrasta. Inne przyczyny psucia się zębów to złe nawyki higieniczne (pozostawanie na zębach resztek jedzenia) oraz skłonność genetyczna. Objawy próchnicy u dzieci mogą pojawić się już w pierwszym roku życia. Psucie się zębów sygnalizowane jest przez ból oraz pojawienie się ciemnych plamek na zębach. Kiedy choroba osiąga zaawansowane stadium, szkliwo ulega zniszczeniu i pojawiają się ubytki. Wówczas konieczna jest interwencja dentysty. ^(1,2)

Dlaczego zapobieganie próchnicy jest tak ważne? Popsute zęby stanowią nie tylko problem estetyczny, ale także powodują przykre dolegliwości bólowe, choroby miazgi, ozębnej, kości szczęk, czasami skutkują wadami zgryzu i zaburzeniami estetyki twarzy oraz zakażeniami jamy ustnej. Popsute zęby i braki w uzębieniu wpływają także negatywnie na komfort całego życia. ⁽³⁾

Zapobieganie próchnicy u dzieci

Już od pierwszych miesięcy życia dziecka zadbaj o zdrowie jego zębów. Jak to zrobić? Postaraj się przestrzegać poniższych zasad ^(1,3):

• nie podawaj dziecku butelki z mlekiem lub słodkimi napojami przed snem lub w nocy, wtedy wydzielanie śliny jest mniejsze,
• nie pozwalaj dziecku zasypiać z butelką (nawet, jeśli uważasz to za dobry sposób na jego uspokojenie) - to może przyczynić się do rozwoju próchnicy butelkowej,
• ogranicz cukry proste w diecie dziecka - to pomoże zapobiec rozwojowi próchnicy w dzieciństwie, a ponadto maluch nie przyzwyczai się do słodkiego smaku, co wpłynie pozytywnie na jego ogólny stan zdrowia w przyszłości,
• nie zwlekaj z pierwszą wizytą u stomatologa - wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, że maluch powinien mieć pierwszą konsultację u dentysty już w drugim półroczu życia,
• unikaj całowania dziecka w usta, gdyż w ten sposób łatwo przenieść na niego bakterie próchnicotwórcze - czułe buziaki dawaj malcowi w czoło,
• z wiekiem uświadamiaj swoją latorośl o tym, jak ważna jest pielęgnacja zębów, ponadto dawaj zdrowy przykład i dbaj o własne uzębienie z należytą starannością.

Jeśli spotkałaś się z opinią, że karmienie piersią przyczynia się do rozwoju próchnicy u dziecka, musisz wiedzieć, że to nie powód, aby odstawić malca od piersi, gdyż mleka modyfikowane mają gorszy wpływ na stan zębów niż naturalne. Zadbaj o odpowiednią higienę jamy ustnej malca, a Twój pokarm nie powinien mu zaszkodzić.⁽¹⁾

1. Żukowska-Rubik M. Karmienie piersią a próchnica zębów u dziecka. http://pediatria.mp.pl/lista/158832,karmienie-piersia-a-prochnica-zebow-u-dziecka Sesja z dnia: 26.07.2017

2. Pawka B. i wsp. Próchnica zębów u dzieci problemem społecznym. Problemy Higieny i Epidemiologii 2010; 91(1):5-7

3. Chłapowska J. Opieka stomatologiczna nad dzieckiem w wieku 0-5 lat - kryteria profilaktyki i leczenia. http://www.zebymalegodziecka.pl/backend/photos/userfiles/1/pliki/
PRII/OPIEKA%20STOMATOLOGICZNA%20NAD%20DZIEKCIEM.pdf Sesja z dnia: 26.07.2017

4. Szczepańska J. i wsp. Zalecenia higieniczne w obrębie jamy ustnej dla dzieci i młodzieży. Nowa Stomatol 2015; 20(3): 125-130

Autor: Ewa Skuta